تاریخ زنجان

پل میربهاالدین

در نمای درونی بزرگترین تاق، یک خوشنویسی جا داده شده است که به «خط معقلی» تاریخ ساخت و در سوی دیگر به گونه ترازمند «یا علی» نگاشته شده است. از این روی، پل میر بها الدین با پل سردار که هر دو در زنجان هستند همانند دارند. دهانه‌های تاق‌های پل پهن از کار درآورده شده است، پس برای نگهداشت بار افزون این تاق‌های پهن 4 چشمه تاق دو طبقه با کمانه های هشتی جناقی به تراز هم و در پیرامون بزرگترین طاق به ساختار پل افزوده شده است.

پل میر بها الدین در جنوب شهر زنجان، بر سر راه بیجار جا دارد. این پل که هم‌چنین با نام های پل کهنه و پل اژدهاتو نیز شناخته می شود، یادگاری قاجاری است که نامش در فهرست آثار ثبت ملی ایران بر شمرده می شود. پل میربها الدین به دست میرزا بهاالدین زنجانی، یکی از بازرگانان و نیکوکاران نامدار بخش «خمسه» زنجان بوده، در سال ۱۲۷۳ خورشیدی به دوران پادشاهی ناصر الدین شاه قاجار ساخته شده است. گفتنی است که از میرزا بها الدین هم‌چنین ساخته هایی چون مسجد حاج تقی و نیز گرمابه میرلی در زنجان به یادگار مانده است. در تاریخ آمده است که میر بها الدین در سال های خشکسالی در ۱۲۵۰ خورشیدی به مردمان زنجان کمک‎های بسیاری کرده است.
پل میر بهاالدین پلی آجری است که ۱۰۰ متر طول دارد. بلندای این پل در بلندترین نقطه از تراز آب رودخانه نزدیک به ۱۱ متر است. پل میر بها الدین دارای سه دهانه با تاق هشتی (جناغی) است. دهانه میانی پل از دو دهانه دیگر آن بزرگ‌تر است. دهانه میانی پل میربهای زنجان ۱۴ متر پهنا و ۸٫۵ بلندا دارد، از تاج تاق تا تراز آب. دهانه‌های کناری نیز دارای ۱۲ متر پهنا و حدود ۷ متر بلندی است.
در نمای درونی بزرگترین تاق، یک خوشنویسی جا داده شده است که به «خط معقلی» تاریخ ساخت و در سوی دیگر به گونه ترازمند «یا علی» نگاشته شده است. از این روی، پل میر بها الدین با پل سردار که هر دو در زنجان هستند همانند دارند. دهانه‌های تاق‌های پل پهن از کار درآورده شده است، پس برای نگهداشت بار افزون این تاق‌های پهن ۴ چشمه تاق دو طبقه با کمانه های هشتی جناقی به تراز هم و در پیرامون بزرگترین طاق به ساختار پل افزوده شده است.
روی پایه های پل میربهای زنجان نیز همانند پل سردار برای حفاظت از نم زدگی سنگ فرش شده است. برای این کار از برش های سنگ تراشیده همراه با ملات آهک به کار رفته است و تراز این سنگ‌فرش تا بلندای ۱٫۵ متری تراز آب رودخانه بالا آمده است.
برای کاستن از فشار آب بر سازه، پل میر بها الدین در بالادست و پایین دست پایه های پل، آب برهایی سنگی جای داده شده است. آب برهای بالا دست پل، چند پهلو و آب برهای پایین دست نیم گرد هستند.
برای بازدید از پل باید خود را به پارک زرین رود برسانید و از تماشای یک پل قدیمی لذت ببرید.