آرامگاه بزرگمهر «بوذرجمهر»

«آرامگاه بزرگمهر» بر بلندای کوهستان «قهستان»، در شهر «قائن» استان «خراسان جنوبی» قرار دارد. با این‎که روشن نیست این بزرگمهر وزیر خسرو انوشیروان شاهنشاه ساسانی است یا وزیر دربار غزنوی، اما با این‎حال هرکدام که باشد، آرامگاه او با گستره­ای بیش از ۵۰۰ هکتار امروزه در دامنه­ی کوه «ابوذر» در نزدیکی پارک جنگلی قهستان قرار گرفته است.

گویا نام «ابوذر» که بر این کوه نهاده‎اند، برگرفته از بخش نخست برگردان عربی بزرگمهر به «بوذرجمهر» است که نوادگان او نیز امروز در قائن با همین نام و نشان شناخته می­شوند. آرامگاه بزرگمهر در فهرست آثار ملی ایران جای گرفته است و در تحت نظر سازمان میراث فرهنگی اداره می‎شود.

ساختمان آرامگاه بزرگمهر در سده­ هفتم خورشیدی به نمایی چلیپایی ساخته شده است. مصالح سازه­ آرامگاه بزرگمهر از سنگ و آجر و گچ و ساروج است.

این سازه­ سده­ های میانه گنبدی بزرگ و فضایی چند ایوانی با گچبری­ها و لچکی­ها و مقرنس­ها و تاق­های جناقی دارد. در پیرامون آرامگاه یک درخت «بنه» هست که گفته می­شود بیش از هفتصد سال سن دارد. درخت بنه درختی کویری و از زیست بوم جنوب خراسان است.

ناگفته نماند که این آرامگاه کتیبه­ ای دارد که نشان از موقوفاتی در آن داده شده است.