معرفی ایلات و طوایف استان خراسان رضوی

وسعت و جمعیت استان

استان خراسان رضوی با مساحت ۱۱۸٬۸۵۴کیلومتر مربع در شمال شرقی ایران واقع شده و  ۷درصد مساحت ایران را شامل می شود و پنجمین استان کشور بشمار می رود. این استان در شمال با استان خراسان شمالی، در غرب با استان سمنان، در جنوب با استان‌ خراسان جنوبی و در شرق با کشورهای افغانستان و ترکمنستان دارای مرز مشترک است.

خراسان رضوی به لحاظ آب و هوایی در ناحیه معتدل شمالی قرار گرفته و از آب و هوای متغیری برخوردار است به طوری که هر مقدار از شمال به سمت جنوب می رویم با افزایش دما و کاهش میزان بارش سالیانه مواجه می شویم. قله “بینالود” با ارتفاع ۳۶۱۵متر بلندترین نقطه و دشت “سرخس” با ارتفاع ۲۹۹متر پست‌ترین نقطه این استان است. اقتصاد خراسان رضوی وابسته به نفت است اما در بخش صنعت نیز پیشرفت های چشمگیری اتفاق افتاده است و کشاورزی، دامپروری و صنایع دستی نیز در این استان رونق دارد. مردم خراسان رضوی به زبان‌های فارسی، عربی، ترکی، ترکمنی، کردی و کرمانجی تکلم می‌کنند.

جمعیت: بر اساس سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت استان خراسان رضوی شش میلیون و ۴۳۴ هزار و ۵۰۱ نفر می باشد. این استان دارای ۲۸شهرستان، ۷۰بخش و ۱۶۴دهستان است و شهر مشهد مرکز آن می باشد که به دلیل وجود بارگاه مطهر امام رضا (ع)، از شهرهای مهم زیارتی ایران بشمار می رود.

جمعیت عشایری

بر اساس نتایج پایه اولین سرشماری ثبتی مبنایی عشایر کوچنده کشور در سال ۱۳۹۹، جمعیت عشایری خراسان رضوی در دوره قشلاقی پنج هزار و ۱۵خانوار با جمعیت ۲۱ هزار و ۲۶۱ نفر و در دوره ییلاقی پنج هزار و ۷۷۴خانوار با جمعیت ۲۴ هزار و ۲۳۴ نفر است.

این در حالی است که بر اساس اطلاعات سومین سرشماری رسمی عشایر کوچنده کشور که در سال ۱۳۸۷ توسط مرکز آمار ایران انجام شده بود، جمعیت عشایری استان خراسان رضوی در دوره قشلاقی ۲۱ هزار و ۹۳۷ نفر (۴۲۳۱ خانوار) و جمعیت ییلاقی عشایر استان ۲۴ هزار و  ۴۱۷ نفر (۴۸۵۸ خانوار) بود.

ایلات و طوایف

ایلات و طوایف عشایری خراسان رضوی شامل: بیگی، پاکبر، دیرانلو، بهلولی، دلاکه، براهویی، تاجیک، کلندرزهی، قاچکانلو، گل میشی، ابدوعی، آخوندی، جافکانلو، کیوانلو، روطانلو، سیفکانلو، کادانلو، باچوانلو، بادلانلو، کاوانلو، پهلوانلو، قهرمانلو، تیموری، ناصری، لطیفی، طاهری، شورچاهی، ایلخانی، رشوانلو، بروانلو، بلوچ، خانزایی، ورانلو، ایزانلو و توپکانلو می شوند.

شهرستان های عشایرنشین

شهرستان های عشایرنشین خراسان رضوی عبارتند از: تایباد، تربت حیدریه، تربت جام، درگز، سبزوار، قوچان، کاشمر، گناباد، مشهد، نیشابور، چناران، خواف، سرخس، فریمان، بردسکن، کلات، خلیل آباد.

تعداد و نوع دام

نوع دام در اختیار عشایر استان خراسان رضوی شامل دام سبک و سنگین است. بر اساس اطلاعات سومین سرشماری رسمی عشایر کوچنده کشور در سال ۱۳۸۷ توسط مرکز آمار ایران، در مجموع عشایر خراسان رضوی نزدیک به ۸۸۴ هزار رأس دام سبک و ۱۱ هزار رأس دام سنگین در اختیار دارند.

مهمترین تولیدات عشایر استان

مهمترین تولیدات لبنی: شیر، کره، ماست، پنیر، روغن زرد، کشک، خامه، قره قوروت، دوغ.

مهمترین صنایع دستی: قالی، قالیچه، تابلوفرش، گبه، گلیم، خورجین، توبره، کلاه، دستکش، جوراب، گیوه، پاپوش، گلدوزی.

مهمترین گیاهان دارویی: زعفران، دکما، آنغوزه، کاکوتی، آویشن، زرشک کوهی، باریجه، بومادران، اسپند، کلپوره، زیره سبز.