true
true
true
وقتی از یزد حرف میزنی اولین چیزی که به ذهنت میرسه گرما و طبیعت کویری اونجاست. خب، خیلی هم اشتباه نمیکنی، اما وقتی توی همین هوای گرم و خشک توی کوچه پسکوچه های خِشت و گِلی یزد قدم میزنی با رفتن به نزدیکترین پالوده فروشی و سفارش یک کاسه از پالوده یزدی همۀ این چیزها […]
true
وقتی از یزد حرف میزنی اولین چیزی که به ذهنت میرسه گرما و طبیعت کویری اونجاست. خب، خیلی هم اشتباه نمیکنی، اما وقتی توی همین هوای گرم و خشک توی کوچه پسکوچه های خِشت و گِلی یزد قدم میزنی با رفتن به نزدیکترین پالوده فروشی و سفارش یک کاسه از پالوده یزدی همۀ این چیزها را فراموش میکنی.
چیزی که نه غذاست و نه صرفاً نوشیدنی. هرچیزی که هست به قول خودشون مثل آب روی آتش تو را در چند لحظه خُنک میکنه و کاری میکنه تا فراموش کنی در یک منطقه کویری هستی.
البته شاید وقتی از پالوده یا فالوده حرف میزنیم اولین چیزی که به ذهنمون برسه همون فالوده شیرازیهای معروف باشه که در اغلب شهرهای ایران میشه پیدا کرد، اما پالوده یزدی را فقط میتونی توی یزد و شهرستانهای اطرافش مثل میبد و اردکان پیدا کنی.
هرچند که پالوده یزدی و فالوده شیرازی تقریباً از یک خانواده هستند و مادۀ اولیۀ هر دوتاشون از نشاسته درست شده، اما از نظر شکل و مزه تفاوتهای زیادی با هم دارند. پالوده یزدی بر خلاف فالوده شیرازی در کاسه های بزرگی که حتماً چندتا تکه یخ هم توی او هست ریخته میشه و با تخم شربتی که روی اون میریزند مزۀ متفاوتی از فالوده شیرازی پیدا میکنه.
برای خرید پالوده یزدی هم باید به مغازۀ پالوده فروشی رفت و با مبلغ ناچیزی که پرداخت میکنی، میتونی یک کاسه از این خوراکی خوشمزه و خنک را بخری.
هرچند اغلب مغازه های پالوده فروشی محصولات متنوع دیگری هم از جمله انواع نوشیدنیها و شربتهای مختلف را میفروشند، اما محصول اصلی آنها همان پالوده است که در ظرفهای بزرگ یا همان پاتیل ریخته شده و از آنجا داخل کاسه های کوچکتر به دست مشتریها داده میشود.
روی پالوده های داخل پاتیل هم تکه های بزرگ یخ گذاشته شده که پالوده را در هوای گرم یزد و بدون هیچ وسیلۀ سرمایشی دیگری خنک میکنه.
معروفترین پالوده فروشی های یزد
فروشگاههای زیادی در یزد هستند که میتوان از آنجا پالوده خرید و در همانجا هم نوشجان کرد، فروشگاههایی مثل آب حیات، شیر حسین و…،
اما اگر کمی بیشتر در خیابانهای یزد قدم بزنیم، مغازههای کوچکتری را هم پیدا میکنیم که پالوده را نه در ظرفهای پلاستیکی یک بار مصرف، بلکه در کاسه های چینیِ گل قرمزی در مقابل مشتری میگذارند.
بر روی میزهای اغلب این مغازه ها ظروفی قرار گرفته تا اگر پالوده شما به اندازه کافی خنک شده بود تکه های یخ داخل کاسه را در آنها گذاشته و با راحتی بیشتری پالوده را نوش جان کنید.
یکی از این مغازههای پالوده فروشی سنتی را میتوان در خیابان دهم فروردین و در حوالی هتل داد پیدا کرد. درضمن اغلب این مغازه ها ظرفهای مختلفی برای بیرون بردن پالوده دارند تا اگر قصد به اشتراک گذاشتن تجربۀ شیرین پالوده خوردن با اعضای خانواده را هم داشتید به هر مقدار که مایل بودید پالوده خریده و با خود ببرید.
البته نباید از بستنی های سنتی و عرقیجات خُنکی که در بیشتر این مغازهها به فروش میرسند هم غافل شد. در هر صورت هرچند هوای یزد در بیشتر روزهای سال گرم و خشک هست، اما مردم یزد سالهای زیادی است که با روشهای گوناگون توانستهاند در این هوای گرم به زندگی و پیشرفتِ خود ادامه دهند.
منبع:» gardeshname.shazdemosafer.com
مقاله ای دیگر:»
فالوده یزدی؛ یکی از خوراکی های تابستانه یزدی هاست که کمتر کسی را می توان پیدا کرد که در تابستان آن را مصرف نکرده باشد.

استان یزد از آن به عنوان یکی از گرمترین نقاط ایران نام برده میشود اما این سختیهای ناشی از گرمی و خشکی هوا نتوانسته از همت و ایستادگی مردمان این دیار بکاهد به صورتی که اکنون یزدیها با زندگی و خو گرفتن به شرایط سخت کویر در بین جهانیان به سخنت کوشی و تعامل با کویر معروفند.
یزدیها همواره سعی کردهاند از تهدیدات فرصت بسازند که یکی از مهمترین این تعامل با محیط طبیعی که با سخت کوشی مردمان این خطه از کویر به منصه ظهور رسیده است قناتهای آبی است که از صدها کیلومتر دورتر از زیرزمان آب را به شهرها و روستاهای هدف انتقال میداده است.
شرایط سخت کویر و گرمای طاقت فرسای یزد مردمان این خطه را در بسیاری از حوزهها به مسیری هدایت کرده است که یزدیها سعی کردهاند با ابتکارات خود از سختی زندگی در کویر کاسته و با آن خو گیرند. یزدیها در فصل گرما نیز دست به ابتکارات مشابهی زدهاند که از ان میتوان به اختراع و تولید موارد خوراکی متناسب با گرما و خشکی آب و هوا اشاره کرد.
یکی از خوراکیهایی که یزدیها در فصل گرما به آن متوسل شده و سعی میکنند خود را خنک کنند فالوده است. این ماده غذایی خوش مزه همواره یکی از مواردی بوده است که بخشی از علایق مردم این شهر و همچنین مسافران و توریستهاست. البته فالوده تنها مخصوص یزد نیست بلکه انواع لذیذ و گوناگون آن مورد استقبال مردم شهرها و کشورهای دیگر نیز هست، هرچند که معروفترین آن، فالوده شیرازی و فالوده یزدی است. فالوده یزدی بنا به اذعان فعالین این حوزه از قدمت چند صد ساله برخوردار است و در گذر زمان به دلیل خوش طعمی و خاصیت از بین برندگی گرما همواره مورد استقبال مردم و گردشگران بوده است.
فالوده در گذشته، دسری بود که از پختن پودر بادام و شکر تهیه میشد، اما بعد، تبدیل به دسری خنک و خوشمزه و در عین حال با قیمتی بسیار ارزان شد.
فالوده اولین بار در یکی از روستاهای شهرستان تفت به نام طزرجان تهیه شد و هنوز هم حتی با پیشرفت علم و اختراع دستگاههای پیشرفته برای تهیه آن، نسبت به دسرهای جدید ارزانترین قیمت و بیشترین طرفدار را دارد؛ چه در سال ۱۳۵۰ که قیمتش دو ریال بوده و چه الان که در سال ۱۳۹۵ قرار داریم و قیمتش ۱۵ هزار ریال است.
در قدیم، زمانی که میوه کمیاب بود یا قشر فقیر جامعه وسعشان به خرید میوه نمیرسید، فالوده جایگزین مناسب و ارزانی به شمار میرفت و تعداد مغازههای فالودهفروشی بسیار بیشتر از امروز بود و حتی تمام مغازههای لبنیاتی و بستنیفروشیها نیز فالوده و ماقوت هم برای فروش داشتند و در هر کوچه و محله میشد، آن را به راحتی خریداری کرد.
نحوه تهیه فالوده یزدی در فالوده یزدی، نشاسته را آب کرده و سپس آن را پخته و در هنگامی که داغ است از آبکشی که زیر آن ظرف یخی وجود دارد، عبور میدهند تا رشته رشته شود.
در مورد تفاوت فالوده یزدی با فالوده شیرازی، میتوان گفت: در تهیهٔ فالوده شیرازی، نشاستهٔ پخته شده را بوسیلهٔ دستگاه و با فشار از توری عبور میدهند تا رشته رشته شود و بعد در فریزر قرار میدهندتا یخ بزند. فالوده یزدی را بعد از آماده شدن با شیرهی، گلاب و سیاه دانه، صرف میکنند اما فالوده شیرازی را با آبلیموی تازه و آب آلبالو، تناول میکنند.
یکی دیگر از دسرهای سنتی یزدیها را ماقوت است، ماقوت یکی دیگر از دسرهای یزدیهاست که از خانواده همان فالوده است اما بیشتر در زمستان و فصل سرما، رونق دارد و مورد استفاده مردم قرار میگیرد.
تفاوت ماقوت و فالوده در این است که برای تهیه ماقوت، نشاسته پخته شده و داغ را در ظرف ریخته و در یخچال قرار میدهند که پس از سرد شدن به قالب ظرف در میآید و دیگر مانند فالوده رشته رشته نیست و پس از حاضر شدن نیز معمولاً تنها با شیره مصرف میشود.
متاسفانه فالوده یزدی، نسبتاً ناشناخته مانده است و مانند فالوده شیرازی در همه شهرها شناخته شده نیست بلکه فقط مخصوص یزد است و به همین دلیل مسافران و گردشگران در هنگام سفر به یزد بسیار از آن استقبال میکنند و در تابستان کمتر کسی فالوده نخورده، یزد را ترک میکند.
البته مردم یزد در فصل گرما از انواع عرقیجات گیاهی نیز به عنوان نوشیدنی استقبال میکنند به نحوی که مصرف عرق کاسنی به دلیل طبع سرد، بسیار در یزد رواج دارد و برای رفع گرمازدگی از آن استفاده میشود. یکی دیگر از عرقهای مفید و پرخاصیت در فصل تابستان نیز عرق بید و شاطره است که جز ارزانترین عرقیجات است و تمام اقشار جامعه میتوانند از آن استفاده کنند اما عرق بیدمشک به دلیل طبع گرم آن در تابستان کمتر مورد استقبال قرار میگیرد.
true
true
true
شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید
- کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است
- آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد
true